Stel, je hebt een vriendin en het loopt eigenlijk al een tijdje niet lekker op haar werk. Laten we zeggen dat ze in een schoenenwinkel werkt. Ze heeft niet echt een klik met haar collega’s. Die praten altijd over soaps en uitgaan, terwijl je vriendin van opera houdt en lange wandelingen maken in het weekend. Soms heeft ze het idee dat ze haar maar raar vinden.
Ook vindt ze het werk inhoudelijk niet leuk: schoenen halen uit het magazijn, lege plekken opvullen in de winkel en altijd maar zeggen dat schoenen leuk staan, zodat de klant ze zal kopen (opdracht van de baas), terwijl ze soms echt niet bij iemand passen. En soms wil ze liefst eerlijk zeggen dat de schoenen te weinig steun bieden, en dat een klant beter iets anders kan kiezen. Maar dát mag niet?!
Ze heeft wel aangegeven bij haar baas dat ze wat anders wil doen, maar meer dan afwisselen tussen de kinder-, dames- en herenafdeling zit er niet in. Bovendien krijgt ze bijna dagelijks werk mee naar huis: catalogussen met de nieuwste modellen die ze uit het hoofd moet leren of informatie over allerlei sprays en schoenencrèmes die ze het liefst met elk paar mee moet verkopen.
Het komt erop neer dat jullie het er elke keer over hebben als jullie elkaar zien. Je vriendin vertelt hoe moeilijk ze het vindt, en regelmatig kan ze haar tranen niet bedwingen. Je vindt haar behoorlijk somber, ze lijkt wel depressief. Je wilt haar graag advies geven.
Even doorbijten of iets anders zoeken?
Om het leed wat te verzachten, zeg je dat iedereen weleens wat moet doen waar hij niet zoveel zin in heeft of het nut niet van inziet. Sommige dingen moeten nu eenmaal. Je wijst haar op haar vriendinnen waar ze in het weekend mee wandelt en af en toe een opera bezoekt. Je vraagt of ze niet nog een leuke hobby erbij kan zoeken waar ze haar ei wat meer in kwijt kan.
Je beseft wel dat ze daar niet zo heel veel tijd en energie voor heeft door haar werk en overwerk, maar wellicht kan ze dat wat efficiënter aanpakken. En dat ze maar gewoon moet doorbijten; het leven kan niet altijd maar leuk zijn. Misschien kan ze wat vaker met haar collega’s kletsen en met ze meepraten. Daar zal ze zich vast wel beter door gaan voelen.
Ik hoop dat je nu denkt: “Wat een gekke reactie. Zo zou ik echt niet reageren“. Tenminste, ik niet. Ik zou zeggen: ga op zoek naar een andere baan. Zoek iets waar je blij van wordt, waar een fijne sfeer heerst en waar je wordt gewaardeerd. Waar je je eigen waarden en normen niet opzij hoeft te zetten. Zodat je ook meer energie overhoudt voor je hobby’s en dingen die je nog belangrijker vindt.
Hoogbegaafde jongeren in een ‘curriculum-keurslijf’
Helaas is dit wel wat regelmatig tegen (hoogbegaafde) jongeren wordt gezegd. Dat ze geen keus hebben, kwestie van doorbijten… (en liefst niet teveel moeten zeuren). Ook al krijgt een kind te weinig uitdaging, wordt het intellectueel te weinig geprikkeld op school, vindt het geen aansluiting bij klasgenoten, en worstelt het zich dapper door de lange dagen en het huiswerk heen.
Begrijp me niet verkeerd: natuurlijk horen er dingen bij die je wat minder liggen of waar je even geen zin in hebt. Ook daar leer je hele waardevolle dingen van. Maar dat is iets anders dan je de hele dag moeten inhouden of aanpassen, op de rem trappen, dingen moeten doen die niet bijdragen aan het doel. Waarom zou je al het huiswerk moeten maken als je de stof allang beheerst?
Stel dat het nu om jouw eigen zoon of dochter gaat. Dan bestaat de kans dat de mentor in een gesprek vraagt: “Kan je niet buiten school meer uitdaging zoeken? Dit is nu eenmaal het curriculum. We zijn nou eenmaal gebonden aan de regels, we hebben te maken met een hele klas, een kind is nu eenmaal leerplichtig. Je zult in je leven wel vaker dingen moeten doen die je niet leuk vindt.” Etc. etc.
Waarom verwachten we dat volwassenen het heft in eigen hand nemen en vinden we dat ze (mede)verantwoordelijk zijn voor hun eigen geluk? Dus waarom zetten we tieners vast in een systeem en stoppen hun dagen zo vol dat ze amper de kans hebben op zoek te gaan naar hun eigen geluk?
Die vraag wilde ik je vandaag meegeven. Gewoon om eens over na te denken. Of je nu werkt in het onderwijs of ouder bent van een (hoogbegaafde) tiener. Graag praat ik er met je over door, dus neem contact op, dan kunnen we samen kijken naar je vragen.
